(Cadn.com.vn) - Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 16-3 tuyên bố đã hoàn thành dự thảo ngân sách chính quyền liên bang đầu tiên, trong đó tăng đáng kể chi tiêu quân sự nhưng lại cắt giảm sâu ngân sách cho môi trường và các chương trình viện trợ nhân đạo.
Trong đề xuất ngân sách liên bang lần này, bên thua cuộc lớn nhất là Cơ quan Bảo vệ Môi trường. Bộ Ngoại giao Mỹ và Cơ quan phụ trách phát triển quốc tế nước này cũng phải đối mặt với việc ngân sách bị cắt giảm 31%. Theo đó, 19 cơ quan độc lập, vốn sống dựa vào tiền của liên bang cho việc phát sóng các chương trình công cộng, nghệ thuật... sẽ bị cắt tài trợ hoàn toàn. Kế hoạch cắt giảm quá lớn đối với các chương trình nội địa phổ biến như trợ cấp nhà ở, các dự án nước sạch và đào tạo nghề ngay lập tức đã làm bùng nổ tranh cãi trong nội bộ đảng Cộng hòa.
Năm tài chính 2018 bắt đầu từ ngày 1-10. Việc Tổng thống Trump hoàn thành bản ngân sách và trình lên Quốc hội được xem là “cú vô lê” đầu tiên trong cuộc chiến được cho là sẽ rất gay gắt tại Quốc hội trong những tháng tới khi các nghị sĩ sẽ xem xét để thông qua. Nhưng số phận bản ngân sách này xem ra cũng khá mong manh. Quốc hội, hiện do phe Cộng hòa của Tổng thống Trump kiểm soát, có thể bác bỏ một số hoặc nhiều biện pháp cắt giảm theo đề xuất của nhà lãnh đạo này. Đó là chưa kể đến những phản đối mạnh mẽ của đảng Dân chủ về ngân sách sặc mùi quân sự lần này.
Mỹ hiện đứng đầu thế giới về chi tiêu quốc phòng với hơn 500 tỷ USD, nhiều hơn ngân sách quốc phòng của 7 nước đứng sau cộng lại. Tuy nhiên, ông Trump muốn tăng ngân sách cho Lầu Năm Góc thêm 54 tỷ USD để thúc đẩy chi tiêu quốc phòng, trong đó nhắm mục tiêu xây dựng bức tường biên giới với Mexico và chi tiêu nhiều tiền hơn nữa cho việc trục xuất những người nhập cư bất hợp pháp. Ngoài ra, việc chi tiêu ít hơn cho các hoạt động cộng đồng và viện trợ nhân đạo sẽ gây ra nhiều rắc rối hơn. Nhiều người cảnh báo, nhiều cuộc khủng hoảng mà nước Mỹ phải đối mặt không chỉ có thể giải quyết bằng các giải pháp quân sự.
Tuy nhiên, nhiều người khác lại cho rằng, khi công bố bản ngân sách và một chương trình quân sự quốc phòng như vậy, ông chủ Nhà Trắng muốn gửi tín hiệu cho thế giới rằng, nước Mỹ dưới thời Tổng thống Trump có thể sẽ ít “xen vào” việc của thế giới mà sẽ đặt “ưu tiên đầu tiên cho nước Mỹ”.
Thanh Văn
